یزدفردا :بررسي كارنامه‌ي شاعران انقلاب با نگاهي به اشعار زكريا اخلاقي ـ شاعر كتاب تبسم‌هاي شرقي ـ در مركز آفرينش‌هاي ادبي حوزه‌ي هنري برگزار شد.
اين نشست عصر چهارشنبه (29 تيرماه) با حضور يوسفعلي ميرشكاك، دكتر محمدرضا روزبه، زكريا اخلاقي و تعدادي از شاعران و علاقه‌مندان مانند عباسعلي ترابي‌پور برگزار شد.در ابتداي اين نشست، محمدرضا روزبه از ناشناخته بودن زكريا اخلاقي اظهار تأسف كرد و گفت: استاد اخلاقي از هياهوهاي تبليغاتي به دور بوده و اشتغال به مطالعه و دروس حوزوي ايشان را در كسوت شاعري رسانه‌يي قرار نداده است.او درباره‌ي سير شاعري اخلاقي، اظهار كرد: نخستين منزلگاه او، غزل‌هاي حماسه‌گون بود كه متأثر از غزل‌هاي نصرالله مرداني در اوايل انقلاب و دهه‌ي 60 بود و شامل موضوع‌هايي مانند جنگ و شهيدان مي‌شد.وي ادامه داد: زكريا اخلاقي در سال‌هاي بعد به سبك ويژه‌اي گام برداشت و مي‌توان او را نماينده‌ي شاخص شعر حوزوي دانست كه از نظر زبان و ذهن، نشانه‌هاي بينش حوزوي در اشعارش آشكار است و اكنون سبكي غيرقابل تقليد، بخصوص در ميان طلاب دارد، سبكي يك‌دست و بدون كشاكش‌هاي خاص زباني كه اصطلاحات و تعابير خاص حوزوي را دارد.
روزبه درباره‌ي ديگر ويژگي‌هاي اشعار اخلاقي، بيان كرد: اشعار زكريا اخلاقي نوعي عرفان دين‌مدار دارند و خواننده با عارفي پراحساس، ماورايي، پرشور و دين‌مدار مواجه مي‌شود. از ديگر ويژگي‌هاي او مي‌توان به استفاده از قافيه‌هاي تازه و به نسبت دشوار و رديف‌هاي نو و ابتكاري اشاره كرد.وي گفت: سبك زكريا اخلاقي را سبك «نو عراقي» مي‌توان ناميد كه از نظر بافت‌شناسي در زمره‌ي شعر غزل «نو كلاسيك» بعد از انقلاب قرار دارد. با اين تفاوت كه با معرفت‌شناسي بينش حوزوي شكل گرفته است.اين استاد دانشگاه درباره‌ي جهان شعر اخلاقي، اظهار كرد: شعر اخلاقي صحن و سرايي خلوت است و شاعر كمتر از بام اشراق خود فرود مي‌آيد و به بطن جامعه وارد مي‌شود. اشعار اخلاقي لحظاتي ناب و زيبار را به تصوير مي‌كشد و جاي خالي فراز و فرودهاي زندگي در اين اشعار ديده مي‌شود كه نگاه عيني به زندگي ندارد و فقط شامل لحظاتي گزيده، متعالي و دست‌چين شده است.
روزبه با اشاره به استفاده نكردن از قالب‌هاي نو در سرودن اشعار، افزود: استاد اخلاقي از غزل فراتر نرفته، بنابراين خواننده به‌دنبال نوسروده‌هايي است كه تا كنون ديده نشده است.به گزارش ايسنا، در ادامه‌ي اين نشست يوسفعلي ميرشكاك در سخناني گفت: نصرالله مرداني در دهه‌ي اول انقلاب بيشترين تأثير را بر شاعران جوان شهرستاني آن دوران گذاشت.وي ادامه داد: در اوايل انقلاب، شعرا به سه دسته تقسيم شدند؛ عده‌اي كه از قبل از انقلاب شاعر بودند و سبكي قدمايي داشتند. عده‌ي ديگر كه تلاش داشتند، اشعاري با نگاه روشنفكرانه بسرايند و دسته‌ي سوم هم گروه تأثيرپذيري بودند كه اغلب دنباله‌رو مرداني بودند.
ميرشكاك درباره‌ي اشعار نصرالله مرداني اظهار كرد: اشعار مرداني، اصول شعر و شاعري را كم داشت و حتا گاهي اوقات هيچ نداشت، همچنين كار عمده‌ي نصرالله مرداني اشتغال به لفظ بود.وي در ادامه گفت: شعر نصرالله مرداني نمونه‌ي كامل اشتغال به لفظ به معناي استفاده از كسره‌ي اضافه و الفاظ زيباست و اگر خواننده فقط به‌دنبال تهيج خود باشد، اين اشعار بسيار به كار مي‌آيد.ميرشكاك درباره‌ي شباهت اشعار زكريا اخلاقي و تأثير گرفتن آن از مرداني، بيان كرد: اشعار اخلاقي نيز شامل كسره‌ي اضافه و اشتغال به لفظ است كه كليشه‌اي متأثر از سبك هندي است كه در اشعار او با اصطلاحات حوزوي و ديني تركيب مي‌شود.
در ادامه، زكريا اخلاقي درباره‌ي دليل كم‌كاري خود گفت: زماني كه اشعار ديگران را مي‌خوانم كه حاوي هيچ محتوايي نيست تلاش مي‌كنم كمتر در اين مقوله وارد شوم و با وسواس بيشتري به شعر گفتن بپردازم.او درباره‌ي سير تغيير محتوايي اشعار و تأثير گرفتن از نصرالله مرداني و سهراب سپهري، بيان كرد: اشعار مرداني در روند شعري اوايل انقلاب تأثير به‌سزايي داشت و در رابطه با اشعار من با توجه به تغيير عملكرد، اين تأثير چيزي نيست كه مورد تحقير قرار گيرد. همچنين در سال‌هاي بعد از دوران انقلاب، با آشنايي بيشتر با سهراب سپهري پي بردم كه گرايش فكري و خلوت من به سهراب نزديكي زيادي دارد و توجه بيشتري به او نشان دادم كه البته تأثير مستقيم بر اشعارم نگذاشته است.
وي درباره‌ي اشتغال به لفظ نيز توضيح داد: يكي از كارهاي شاعر اشتغال به لفظ است كه بايد به قافيه و رديف برسد؛ اما اگر كار شاعري فقط لفاظي باشد، حتما غلط است و اشكال دارد.در پايان اين نشست، يوسفعلي ميرشكاك توضيح‌هاي ديگري را درباره‌ي اشتغال به لفظ داد و گفت: مهم‌ترين وجه شعر فارسي از دوران انقلاب تا كنون اشتغال به لفظ بوده، اين در حالي است كه كم‌ترين اشتغال به لفظ توسط مولوي صورت گرفته و بيشترين آن به معناي مثبت توسط بيدل دهلوي تعلق دارد كه هنوز هم كارآمدي و زيبايي خود را حفظ كرده است.
اين نشست با خواندن يكي از آخرين اشعار چاپ‌نشده‌ي زكريا اخلاقي توسط خود او پايان يافت.
منبع :ایسنا
- نویسنده : یزد فردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
جمعه 17,مه,2024